Ulice Elbląga - Wodna

Jest najmłodszą ulicą Starego Miasta. Dziś w większości niezabudowana, niczym nie przypomina urokliwej ulicy z dawnego Elbląga.

Założony w 1237 roku Elbląg miał kształt prostokąta. Równolegle do granic wytyczono jego ulice – trzy na osi północ-południe i po sześć odchodzących od głównej ulicy – Stary Rynek na wschód i zachód. Właśnie główną ulicą miasta był Stary Rynek. Mówiliśmy już o nim niejednokrotnie. Dziś chcemy zaprosić Państwa na ulicę zamykającą dawny Elbląg od zachodu. To ulica Wodna. Na niej w XIII wieku kończyło się miasto. Dalej były palisady, a później mury obronne i podmokły brzeg rzeki. W 1326 r. miasto uzyskało od Wielkiego Mistrza przywilej pozwalający na przesunięcie granicy w kierunku rzeki. Było tak duże zapotrzebowanie na tereny pod nowe domy, że już w roku następnym rozpoczęto zabudowę ulicy wodnej i zakończono ją przed rokiem 1240.

Była to jedna z najdłuższych ulic Starego Miasta i miała długość 480 m. Tylko środkowy jej odcinek nosił nazwę Wodna. Część na południe od ul. Św. Ducha nazywany był „Klappenberg” (Zastawka), a część na północ od ul. Kuśnierskiej – „Muckenberg” (Komarzy Brzeg). Z ulicy Wodnej do nadbrzeża prowadziło 5 bram: Ducha Św., Mostowa, Rybacka, Bednarska i Tobiasza. Tak też nazywały się ulice dochodzące do Wodnej. W bramach znajdowały się urządzenia potrzebne do handlu (wagi). Z biegiem lat niektóre bramy rozebrano, a wagi przeniesiono w inne miejsce. Przy ulicy wodnej zamieszkiwali głównie rzemieślnicy – najubożsi mieszkańcy Elbląga. Tak było również w XIX i na początku XX wieku, gdy właśnie wśród mieszkańców ul. Wodnej odnotowywano największe ogniska zapalne chorób zakaźnych.

Na fotografiach przedwojennego Elbląga ul. Wodną widzimy jako wąską uliczkę z mocno zapuszczonymi kamienicami bez przedproży. Do mieszkań na parterze wchodziło się po drewnianych, drabiniastych stopniach. Częste wylewy rzeki Elbląg podtapiały piwnice domów. Częściowych remontów dokonano na obchodzone w roku 1937 siedemset-lecie założenia Elbląga. Odnowione zostały szczyty kamienic od strony rzeki. Wykonano nawet ich podświetlenie nocne.

W lutym 1945 roku Stare Miasto było wielokrotnie bombardowane i ostrzeliwane. Ale wszystkie dokumenty świadczą o tym, że zniszczenia nie były aż tak wielkie, żeby trzeba było rozebrać całą dzielincę. Jednak przez wiele lat nie było ani klimatu, ani pieniędzy na odbudowę. Wreszcie w roku 1957 całkowicie rozebrano ruiny i  teren Starego Miasta zamieniono w olbrzymi zieleniec. Ulica Wodna pozostała jako trakt jezdny. Kilka lat temu opracowano plan komunikacji, wyznaczając jej rolę obwodnicy staromiejskiej. Niestety, plany nie zakładały odbudowy kamienic, które przy niej stały. Oby były już nieaktualne....